1

Nūx ĕgŏ iūnctă vĭaē cūm sīm sĭnĕ crīmĭnĕ vītaē,

ā pŏpŭlō sāxīs ‖ praētĕrĕūntĕ pĕtōr.

ōbrŭĕre īstă sŏlēt mănĭfēstōs poēnă nŏcēntēs,

pūblĭcă cūm lēntām ‖ nōn căpĭt īră mŏrām.

nīl ĕgŏ pēccāvī nĭsĭ sī pēccārĕ dŏcētūr

ānnŭă cūltōrī ‖ pōmă rĕfērrĕ sŭō.

āt prĭŭs ārbŏrĭbūs tūm, cūm mĕlĭōră fŭērūnt

tēmpŏră, cērtāmēn ‖ fērtĭlĭtātĭs ĕrāt.

tūm dŏmĭnī mĕmŏrēs sērtīs ōrnārĕ sŏlēbānt

āgrĭcŏlās frūctū ‖ prōvĕnĭēntĕ dĕōs.

saēpĕ tŭās ĭgĭtūr, Lībēr, mīrātŭs ĕs ūvās,

mīrāta ēst ŏlĕās ‖ saēpĕ Mĭnērvă sŭās,

pōmăquĕ laēsīssēnt mātrēm, nĭsĭ sūbdĭtă rāmō

lōngă lăbōrāntī ‖ fūrcă tŭlīssĕt ŏpēm.

quīn ĕtĭam ēxēmplō părĭēbāt fēmĭnă nōstrō,

nūllăquĕ nōn īllō ‖ tēmpŏrĕ mātĕr ĕrāt.

āt pōstquām plătănīs stĕrĭlēm praēbēntĭbŭs ūmbrām

ūbĕrĭōr quāvīs ‖ ārbŏrĕ vēnĭt hŏnōr,

nōs quŏquĕ frūgĭfĕraē, sī nūx mŏdŏ pōnŏr ĭn īllīs,

coēpĭmŭs īn pătŭlās ‖ lūxŭrĭārĕ cŏmās.

nūnc nĕquĕ cōntĭnŭōs nāscūntūr pōmă pĕr ānnōs,

ūvăquĕ laēsă dŏmūm ‖ laēsăquĕ bācă vĕnīt;

nūnc ŭtĕrūm vĭtĭāt quaē vōlt fōrmō[n]să vĭdērī,

rārăque ĭn hōc aēvo ēst ‖ quaē vĕlĭt ēssĕ părēns.

cērte ĕgŏ, sī nūmquām pĕpĕrīssēm, tūtĭŏr ēssēm:

īstă Clўtaēmēstrā ‖ dīgnă quĕrēlă fŭīt.

sī scĭăt hōc vītīs, nāscēntēs sūpprĭmĕt ūvās,

ōrbăquĕ, sī scĭăt hōc, ‖ Pāllădĭs ārbŏr ĕrīt.

hōc īn nōtĭtĭām vĕnĭāt mālōquĕ pĭrōquĕ,

dēstĭtŭēnt sīlvās ‖ ūtrăquĕ pōmă sŭās.

aūdĭăt hōc cĕrăsūs, bācās ēxīrĕ vĕtābīt:

aūdĭăt hōc fīcūs, ‖ stīpĕs ĭnānĭs ĕrīt.

nōn ĕquĭdem īnvĭdĕō, nūmquām tămĕn ūllă fĕrītūr,

quae sterilis sola est conspicienda coma.

cērnĭtĕ sīncērōs ōmnēs ēx ōrdĭnĕ trūncōs,

quī mŏdŏ nīl quārē ‖ pērcŭtĭāntŭr hăbēnt.

āt mĭhĭ saēvă nŏcēnt mŭtĭlātīs vūlnĕră rāmīs,

nūdăquĕ dēiēctō ‖ cōrtĭcĕ līgnă pătēnt.

nōn ŏdĭūm făcĭt hōc, sēd spēs īllūstră răpīnaē:

sūstĭnĕānt ălĭaē ‖ pōmă, quĕrēntŭr ĭdēm.

sīc rĕŭs īllĕ fĕre ēst, dē quō vīctōrĭă lūcrō

ēssĕ pŏtēst; ĭnŏpīs ‖ vīndĭcĕ fāctă cărēnt.

sīc tĭmĕt īnsĭdĭās quī sē scīt fērrĕ vĭātōr

cūr tĭmĕāt: tūtūm ‖ cārpĭt ĭnānĭs ĭtēr.

sīc ĕgŏ sōlă pĕtōr, sōlām quĭă caūsă pĕtēndi ēst;

frōndĭbŭs īntāctīs ‖ cētĕră tūrbă vĭrēt.

nām quŏd hăbēnt frŭtĭcēs ălĭquāndō prōxĭmă nōstrī

frāgmĭnă, quōd laēsō ‖ vīmĭnĕ mūltă iăcēnt,

nōn īstīs sŭă fāctă nŏcēnt, vīcīnĭă dāmnōst:

ēxcĭpĭūnt īctū ‖ sāxă rĕpūlsă mĕō;

īdquĕ fĭdē cărĕāt, sī nōn, quaē lōngĭŭs ābsūnt,

nātīvōm rĕtĭnēnt ‖ īnvĭŏlātă dĕcūs.

ērgō sī săpĭānt ēt mēntēm vērbă sĕquāntūr,

dēvŏvĕānt ūmbrās ‖ prōxĭmă quaēquĕ mĕās.

quām mĭsĕrum ēst ŏdĭūm dāmnīs āccēdĕrĕ nōstrīs

mēquĕ rĕām nĭmĭaē ‖ prōxĭmĭtātĭs ăgī.

sēd, pŭtŏ, māgnă mĕa ēst ŏpĕrōsō cūră cŏlōnō:

īnvĕnĭāt, dĕdĕrīt ‖ quīd mĭhĭ praētĕr hŭmūm.

spōntĕ mĕā făcĭlīs cōntēmptō nāscŏr ĭn āgrō,

pārsquĕ lŏcī, quā stō, ‖ pūblĭcă paēnĕ vĭa ēst.

mē sătă nē laēdām, quŏnĭam ēt sătă laēdĕrĕ dīcōr,

īmŭs ĭn ēxtrēmō ‖ mārgĭnĕ fūndŭs hăbēt.

nōn mĭhĭ fālx nĭmĭās Sātūrnĭă dēpŭtăt ūmbrās,

dūrātām rĕnŏvāt ‖ nōn mĭhĭ fōssŏr hŭmūm.

sōlĕ lĭcēt sīccāquĕ sĭtī pĕrĭtūră lăbōrēm,

īrrĭgŭaē dăbĭtūr ‖ nōn mĭhĭ sūlcŭs ăquaē.

āt cūm mātūrās fīssō nŏvă cōrtĭcĕ rīmās

nūx ăgĭt, ād pārtēs ‖ pērtĭcă saēvă vĕnīt.

pērtĭcă dāt plēnīs īmmītĭă vūlnĕră rāmīs,

nē pōssīm lăpĭdūm ‖ vērbĕră sōlă quĕrī.

pōmă cădūnt mēnsīs nōn īntērdīctă sĕcūndīs,

ēt cōndīt lēctās ‖ pārcă cŏlōnă nŭcēs.

hās pŭĕr aūt cērtō rēctās dīlāmĭnăt īctū

aūt prōnās dĭgĭtō ‖ bīsvĕ sĕmēlvĕ pĕtīt.

quāttŭŏr īn nŭcĭbūs, nōn āmplĭŭs, ālĕă tōtāst,

cūm sĭbĭ sūppŏsĭtīs ‖ āddĭtŭr ūnă trĭbūs.

pēr tăbŭlaē clīvōm lābī iŭbĕt āltĕr ĕt ōptāt,

tāngăt ŭt ē mūltīs ‖ quaēlĭbĕt ūnă sŭām.

ēst ĕtĭām pār sīt nŭmĕrūs quī dīcăt ăn īmpār,

ūt dīvīnātās ‖ aūfĕrăt aūgŭr ŏpēs.

fīt quŏquĕ dē crētā, quālēm caēlēstĕ fĭgūrām

sīdŭs ĕt īn Graēcīs ‖ līttĕră quārtă gĕrīt.

haēc ŭbĭ dīstīncta ēst grădĭbūs, quaē cōnstĭtĭt īntūs

quōt tĕtĭgīt vīrgās, ‖ tōt căpĭt īpsă nŭcēs.

vās quŏquĕ saēpĕ căvōm spătĭō dīstāntĕ lŏcātūr,

īn quōd mīssă lĕvī ‖ nūx cădăt ūnă mănū.

fēlīx sēcrētō quaē nāta ēst ārbŏr ĭn ārvō

ēt sōlī dŏmĭnō ‖ fērrĕ trĭbūtă pŏtēst.

nōn hŏmĭnūm strĕpĭtūs aūdīt, nōn īllă rŏtārūm,

nōn ā vīcīnā ‖ pūlvĕrŭlēntă vĭa ēst.

īllă sŭō, quaēcūnquĕ tŭlīt, dărĕ dōnă cŏlōnō

ēt plēnōs frūctūs ‖ ādnŭmĕrārĕ pŏtēst.

āt mĭhĭ mātūrōs nūmquām lĭcĕt ēdĕrĕ fētūs,

āntĕ dĭēmquĕ mĕaē ‖ dēcŭtĭūntŭr ŏpēs.

lāmĭnă mōllĭs ădhūc, tĕnĕro ēst īn lāctĕ, quŏd īntrāst,

nēc mălă sūnt ūllī ‖ nōstră fŭtūră bŏnō:

iām tămĕn īnvĕnĭō quī mē iăcŭlēntŭr ĕt īctū

praēfēstīnātō ‖ mūnŭs ĭnānĕ pĕtānt.

sī fīāt rāptī, fīāt mēnsūră rĕlīctī:

māiōrēm dŏmĭnī ‖ pārtĕ, vĭātŏr, hăbēs.

saēpe ălĭquīs, fŏlĭīs ŭbĭ nūdă căcūmĭnă vīdīt,

ēssĕ pŭtāt bŏrĕaē ‖ trīstĕ fŭrēntĭs ŏpūs;

aēstĭbŭs hīc, hīc mē spŏlĭātām frīgŏrĕ crēdīt,

ēst quŏquĕ quī crīmēn ‖ grāndĭnĭs ēssĕ pŭtēt.

āt mĭhĭ nēc grāndō, dūrīs īnvīsă cŏlōnīs,

nēc vēntūs fraūdī ‖ sōlvĕ gĕlūvĕ fŭīt:

frūctŭs ŏbēst, pĕpĕrīssĕ nŏcēt, nŏcĕt ēssĕ fĕrācēm,

quaēquĕ fŭīt mūltīs, ‖ eī mĭhĭ, praēdă mălōst.

praēdă mălō, Pŏlўdōrĕ, fŭīt tĭbĭ, praēdă nĕfāndaē

cōniŭgĭs Āŏnĭūm ‖ mīsĭt ĭn ārmă vĭrūm.

Hēspĕrĭī rēgīs pōmārĭă tūtă fŭīssēnt,

ūnă sĕd īmmēnsās ‖ ārbŏr hăbēbăt ŏpēs.

āt rŭbŭs ēt sēntēs tāntūmmŏdŏ laēdĕrĕ nātaē

spīnăquĕ vīndīctā ‖ cētĕră tūtă sŭa ēst.

mē, quĭă nēc nŏcĕō nĕc ŏbūncīs vīndĭcŏr hāmīs,

mīssă pĕtūnt ăvĭdā ‖ sāxă prŏtērvă mănū.

quīd sī nōn āptās sōlēm mūtāntĭbŭs ūmbrās,

fīndĭtŭr Īcărĭō ‖ cūm cănĕ tērră, dărēm?

quīd nĭsĭ sūffŭgĭūm nīmbōs vītāntĭbŭs ēssēm,

nōn ēxpēctātā ‖ cūm vĕnĭt īmbĕr ăquā?

ōmnĭă cūm făcĭām, cūm praēstēm sēdŭlă cūnctīs

ōffĭcĭūm, sāxīs ‖ ōffĭcĭōsă pĕtōr.

haēc mĭhĭ pērpēssaē dŏmĭnī pătĭēndă quĕrēlāst:

caūsa hăbĕōr, quārē ‖ sīt lăpĭdōsŭs ăgēr.

dūmquĕ rĕpūrgăt hŭmūm cōllēctăquĕ sāxă rĕmīttīt,

sēmpĕr hăbēnt īn mē ‖ tēlă părātă vĭaē.

ērgo īnvīsa ălĭīs ūnī mĭhĭ frīgŏră prōsūnt:

īllō mē tūtām ‖ tēmpŏrĕ praēstăt hĭēmps.

nūdă quĭdēm tūnc sūm, nūdām tămĕn ēxpĕdĭt ēssĕ,

nōn spŏlĭūm dē mē ‖ quōd pĕtăt hōstĭs hăbēt.

āt sĭmŭl īnvĭdĭmūs nōstrīs sŭă mūnĕră rāmīs,

sāxă nŏvōs frūctūs ‖ grāndĭnĕ plūră pĕtūnt.

fōrsĭtăn hōc ălĭquīs dīcāt 'quaē pūblĭcă tāngūnt,

cārpĕrĕ cōncēssum ēst: ‖ hōc vĭă iūrĭs hăbēt'.

sī lĭcĕt hōc, ŏlĕās dēstrīngĭtĕ, caēdĭtĕ mēssēs,

īnprŏbĕ, vīcīnūm ‖ cārpĕ, vĭātŏr, hŏlūs.

īntrĕt ĕt Ūrbānās ĕădēm pĕtŭlāntĭă pōrtās,

sītquĕ tŭīs mūrīs, ‖ Rōmŭlĕ, iūrĭs ĭdēm:

quīlĭbĕt ārgēntūm prīmā dē frōntĕ tăbērnaē

tōllăt ĕt ād gēmmās ‖ quīlĭbĕt āltĕr ĕāt.

aūfĕrăt hīc aūrūm, pĕrĕgrīnōs īllĕ lăpīllōs

ēt, quāscūnquĕ pŏtēst ‖ tāngĕrĕ, tōllăt ŏpēs.

sēd nĕquĕ tōllūntūr nēc, dūm rĕgĭt ōmnĭă Caēsār,

īncŏlŭmīs tāntō ‖ praēsĭdĕ rāptŏr ĕrīt.

āt nōn īllĕ dĕūs pācem īntrā moēnĭă fīnīt:

aūxĭlĭūm tōtō ‖ spārgĭt ĭn ōrbĕ sŭōm.

quīd tămĕn hōc prōdēst, mĕdĭā sī lūcĕ pălāmquĕ

vērbĕrŏr ēt tūtaē ‖ nōn lĭcĕt ēssĕ nŭcī?

ērgō nēc nīdōs fŏlĭīs haērērĕ nĕc ūllām

sēdĭbŭs īn nōstrīs ‖ stārĕ vĭdētĭs ăvēm.

āt lăpĭs īn rāmō sēdīt quīcūnquĕ bĭfūrcō,

haērĕt ŭt ēt cāptā ‖ vīctŏr ĭn ārcĕ sŭā.

cētĕră saēpĕ tămēn pŏtŭēre ādmīssă nĕgārī,

ēt crīmēn nōxa ēst ‖ īnfĭtĭātă sŭōm:

nōstră nŏtāt fūscō dĭgĭtōs īniūrĭă sūcō

cōrtĭcĕ cōntāctās ‖ īnfĭcĭēntĕ mănūs.

īllĕ crŭōr mĕŭs ēst, īllō măcŭlātă crŭōrĕ

nōn prōfēctūrā ‖ dēxtră lăvātŭr ăquā.

ō, | ĕgŏ, cūm lōngaē vēnērūnt taēdĭă vītaē,

ōptāvī quŏtĭēns ‖ ārĭdă fāctă mŏrī.

ōptāvī quŏtĭēns aūt caēcō tūrbĭnĕ vērtī

aūt vălĭdō mīssī ‖ fūlmĭnĭs īgnĕ pĕtī.

ātque ŭtĭnām sŭbĭtaē răpĕrēnt mĕă pōmă prŏcēllaē,

vēl pōssēm frūctūs ‖ ēxcŭtĕre īpsă mĕōs.

sīc, ŭbĭ dētrācta ēst ā tē tĭbĭ caūsă pĕrīclī,

quōd sŭpĕrēst, tūtūm, ‖ Pōntĭcĕ cāstŏr, hăbēs.

quīd mĭhĭ tūnc ănĭmi ēst, ŭbĭ sūmīt tēlă vĭātōr

ātque ŏcŭlīs plāgaē ‖ dēstĭnăt āntĕ lŏcūm?

nēc vītārĕ lĭcēt mōtō fĕră vūlnĕră trūncō,

quēm sŭb hŭmō rādīx ‖ cūrvăquĕ vīnclă tĕnēnt.

cōrpŏră praēbēmūs plāgīs, ūt saēpĕ săgīttīs,

quēm pŏpŭlūs mănĭcās ‖ dēpŏsŭīssĕ vĕtāt,

ūtquĕ grăvēm cāndēns ŭbĭ tōllī vāccă sĕcūrīm

aūt strīngī cūltrōs ‖ īn sŭă cōllă vĭdēt.

saēpĕ mĕās vēntō frōndēs trĕmŭīssĕ pŭtāstīs,

sēd mĕtŭs īn nōbīs ‖ caūsă trĕmōrĭs ĕrāt.

sī mĕrŭī vĭdĕōrquĕ nŏcēns, ēxcīdĭtĕ fērrō

nōstrăquĕ fūmōsīs ‖ ūrĭtĕ mēmbră fŏcīs,

[sī mĕrŭī vĭdĕōrquĕ nŏcēns, īmpōnĭtĕ flāmmaē,

ēt lĭcĕāt mĭsĕraē ‖ dēdĕcŭs ēssĕ sĕmēl].

sī nēc cūr ūrār nēc cūr ēxcīdăr hăbētīs,

pārcĭtĕ: sīc coēptūm ‖ pērfĭcĭātĭs ĭtēr.

Nux ego iuncta uiae cum sim sine crimine uitae,

a populo saxis praetereunte petor.

obruere ista solet manifestos poena nocentes,

publica cum lentam non capit ira moram.

nil ego peccaui nisi si peccare docetur

annua cultori poma referre suo.

at prius arboribus tum, cum meliora fuerunt

tempora, certamen fertilitatis erat.

tum domini memores sertis ornare solebant

agricolas fructu proueniente deos.

saepe tuas igitur, Liber, miratus es uuas,

mirata est oleas saepe Minerua suas,

pomaque laesissent matrem, nisi subdita ramo

longa laboranti furca tulisset opem.

quin etiam exemplo pariebat femina nostro,

nullaque non illo tempore mater erat.

at postquam platanis sterilem praebentibus umbram

uberior quauis arbore uenit honor,

nos quoque frugiferae, si nux modo ponor in illis,

coepimus in patulas luxuriare comas.

nunc neque continuos nascuntur poma per annos,

uuaque laesa domum laesaque baca uenit;

nunc uterum uitiat quae uolt formo[n]sa uideri,

raraque in hoc aeuo est quae uelit esse parens.

certe ego, si numquam peperissem, tutior essem:

ista Clytaemestra digna querela fuit.

si sciat hoc uitis, nascentes supprimet uuas,

orbaque, si sciat hoc, Palladis arbor erit.

hoc in notitiam ueniat maloque piroque,

destituent siluas utraque poma suas.

audiat hoc cerasus, bacas exire uetabit:

audiat hoc ficus, stipes inanis erit.

non equidem inuideo, numquam tamen ulla feritur,

quae sterilis sola est conspicienda coma.

cernite sinceros omnes ex ordine truncos,

qui modo nil quare percutiantur habent.

at mihi saeua nocent mutilatis uulnera ramis,

nudaque deiecto cortice ligna patent.

non odium facit hoc, sed spes illustra rapinae:

sustineant aliae poma, querentur idem.

sic reus ille fere est, de quo uictoria lucro

esse potest; inopis uindice facta carent.

sic timet insidias qui se scit ferre uiator

cur timeat: tutum carpit inanis iter.

sic ego sola petor, solam quia causa petendi est;

frondibus intactis cetera turba uiret.

nam quod habent frutices aliquando proxima nostri

fragmina, quod laeso uimine multa iacent,

non istis sua facta nocent, uicinia damnost:

excipiunt ictu saxa repulsa meo;

idque fide careat, si non, quae longius absunt,

natiuom retinent inuiolata decus.

ergo si sapiant et mentem uerba sequantur,

deuoueant umbras proxima quaeque meas.

quam miserum est odium damnis accedere nostris

meque ream nimiae proximitatis agi.

sed, puto, magna mea est operoso cura colono:

inueniat, dederit quid mihi praeter humum.

sponte mea facilis contempto nascor in agro,

parsque loci, qua sto, publica paene uia est.

me sata ne laedam, quoniam et sata laedere dicor,

imus in extremo margine fundus habet.

non mihi falx nimias Saturnia deputat umbras,

duratam renouat non mihi fossor humum.

sole licet siccaque siti peritura laborem,

irriguae dabitur non mihi sulcus aquae.

at cum maturas fisso noua cortice rimas

nux agit, ad partes pertica saeua uenit.

pertica dat plenis immitia uulnera ramis,

ne possim lapidum uerbera sola queri.

poma cadunt mensis non interdicta secundis,

et condit lectas parca colona nuces.

has puer aut certo rectas dilaminat ictu

aut pronas digito bisue semelue petit.

quattuor in nucibus, non amplius, alea totast,

cum sibi suppositis additur una tribus.

per tabulae cliuom labi iubet alter et optat,

tangat ut e multis quaelibet una suam.

est etiam par sit numerus qui dicat an impar,

ut diuinatas auferat augur opes.

fit quoque de creta, qualem caeleste figuram

sidus et in Graecis littera quarta gerit.

haec ubi distincta est gradibus, quae constitit intus

quot tetigit uirgas, tot capit ipsa nuces.

uas quoque saepe cauom spatio distante locatur,

in quod missa leui nux cadat una manu.

felix secreto quae nata est arbor in aruo

et soli domino ferre tributa potest.

non hominum strepitus audit, non illa rotarum,

non a uicina puluerulenta uia est.

illa suo, quaecunque tulit, dare dona colono

et plenos fructus adnumerare potest.

at mihi maturos numquam licet edere fetus,

ante diemque meae decutiuntur opes.

lamina mollis adhuc, tenero est in lacte, quod intrast,

nec mala sunt ulli nostra futura bono:

iam tamen inuenio qui me iaculentur et ictu

praefestinato munus inane petant.

si fiat rapti, fiat mensura relicti:

maiorem domini parte, uiator, habes.

saepe aliquis, foliis ubi nuda cacumina uidit,

esse putat boreae triste furentis opus;

aestibus hic, hic me spoliatam frigore credit,

est quoque qui crimen grandinis esse putet.

at mihi nec grando, duris inuisa colonis,

nec uentus fraudi solue geluue fuit:

fructus obest, peperisse nocet, nocet esse feracem,

quaeque fuit multis, ei mihi, praeda malost.

praeda malo, Polydore, fuit tibi, praeda nefandae

coniugis Aonium misit in arma uirum.

Hesperii regis pomaria tuta fuissent,

una sed immensas arbor habebat opes.

at rubus et sentes tantummodo laedere natae

spinaque uindicta cetera tuta sua est.

me, quia nec noceo nec obuncis uindicor hamis,

missa petunt auida saxa proterua manu.

quid si non aptas solem mutantibus umbras,

finditur Icario cum cane terra, darem?

quid nisi suffugium nimbos uitantibus essem,

non expectata cum uenit imber aqua?

omnia cum faciam, cum praestem sedula cunctis

officium, saxis officiosa petor.

haec mihi perpessae domini patienda querelast:

causa habeor, quare sit lapidosus ager.

dumque repurgat humum collectaque saxa remittit,

semper habent in me tela parata uiae.

ergo inuisa aliis uni mihi frigora prosunt:

illo me tutam tempore praestat hiemps.

nuda quidem tunc sum, nudam tamen expedit esse,

non spolium de me quod petat hostis habet.

at simul inuidimus nostris sua munera ramis,

saxa nouos fructus grandine plura petunt.

forsitan hoc aliquis dicat 'quae publica tangunt,

carpere concessum est: hoc uia iuris habet'.

si licet hoc, oleas destringite, caedite messes,

inprobe, uicinum carpe, uiator, holus.

intret et Vrbanas eadem petulantia portas,

sitque tuis muris, Romule, iuris idem:

quilibet argentum prima de fronte tabernae

tollat et ad gemmas quilibet alter eat.

auferat hic aurum, peregrinos ille lapillos

et, quascunque potest tangere, tollat opes.

sed neque tolluntur nec, dum regit omnia Caesar,

incolumis tanto praeside raptor erit.

at non ille deus pacem intra moenia finit:

auxilium toto spargit in orbe suom.

quid tamen hoc prodest, media si luce palamque

uerberor et tutae non licet esse nuci?

ergo nec nidos foliis haerere nec ullam

sedibus in nostris stare uidetis auem.

at lapis in ramo sedit quicunque bifurco,

haeret ut et capta uictor in arce sua.

cetera saepe tamen potuere admissa negari,

et crimen noxa est infitiata suom:

nostra notat fusco digitos iniuria suco

cortice contactas inficiente manus.

ille cruor meus est, illo maculata cruore

non profectura dextra lauatur aqua.

o, | ego, cum longae uenerunt taedia uitae,

optaui quotiens arida facta mori.

optaui quotiens aut caeco turbine uerti

aut ualido missi fulminis igne peti.

atque utinam subitae raperent mea poma procellae,

uel possem fructus excutere ipsa meos.

sic, ubi detracta est a te tibi causa pericli,

quod superest, tutum, Pontice castor, habes.

quid mihi tunc animi est, ubi sumit tela uiator

atque oculis plagae destinat ante locum?

nec uitare licet moto fera uulnera trunco,

quem sub humo radix curuaque uincla tenent.

corpora praebemus plagis, ut saepe sagittis,

quem populus manicas deposuisse uetat,

utque grauem candens ubi tolli uacca securim

aut stringi cultros in sua colla uidet.

saepe meas uento frondes tremuisse putastis,

sed metus in nobis causa tremoris erat.

si merui uideorque nocens, excidite ferro

nostraque fumosis urite membra focis,

[si merui uideorque nocens, imponite flammae,

et liceat miserae dedecus esse semel].

si nec cur urar nec cur excidar habetis,

parcite: sic coeptum perficiatis iter.